Het thema waarbij de held de draak verslaat is alom bekend. In menig sprookje en legende vinden we het thema waarbij het gaat om het verwerven van moed en kracht tegen duistere krachten terug. Zo ook in het verhaal van de aartsengel Michaël of (Sint-) Joris. De held die vocht met de donkere wezens, die vermomd als draak de hemel wilde binnendringen. Hij versloeg de draak en symboliseert daarmee het licht die het donker beteugelde. Zelf schreef ik ook een verhaaltje over een draak, het maakt onderdeel uit van een prentenboek die ik hoop uit te geven!
Natuurlijk was ik mij ervan bewust dat wij allemaal een draak hebben te verslaan (*hoewel ik nu weet dat het eerder gaat om de bevrijding van de draak. Eerst moest de draak worden beteugeld, zodat we hem konden leren kennen, om hem vervolgens weer te kunnen bevrijden), maar dat deze draak ook zo zichtbaar in de horoscoop staat, was voor mij (tot voor kort) een blinde vlek. Tot het lezen van het verhelderende boek van Willem Simmers (lotsbepalers in de astrologie) had ik nog niet zo bewust stilgestaan waar de naam drakenkop en drakenstaart nu precies op sloeg. Het was niet tot mij doorgedrongen dat de mythische draak besloten ligt in de diepere betekenis van de maansknopen! Voor mij was het hierboven genoemde boek dan ook een eyeopener! Want ja natuurlijk, ook in de astrologie zien we de draak (zij het in twee stukken gespleten) terug en wel in de vorm van: de ‘drakenkop’ en ‘drakenstaart’. Andere benamingen voor drakenkop en drakenstaart zijn: de Noordknoop en de Zuidknoop.
Er liggen diepgewortelde kwaliteiten verscholen in het ‘domein’ van drakenstaart. Zelf was ik daar al een poosje achter. Dit zijn kwaliteiten die we niet zomaar zouden moeten negeren, maar die tegelijkertijd ook niet ‘zomaar’ op aarde kunnen zijn. Er bevinden zich naar mijn mening diep verankerde (verborgen) krachten in de Zuidknoop waar mogelijk ‘taboe’ op kan rusten. (Nu staat mijn Zuidknoop conjunct de zwarte maan dus dat zou ook een verklaring voor dit gevoel kunnen zijn).
Ik ben een beelddenker en gecombineerd met het beeld van de draak, roept dit alles bij mij een levendig beeld op van een afgebroken drakenstaart die net als een anker van een oud zeilschip verscholen in het zand, op de bodem van de oerzee ligt te verstoffen. De draak is neergesabeld, het schip is gezonken. Het schip dat ooit in volle glorie, als een log lichaam voor zeelieden over de wereldzeeën zeilde, vele avonturen beleefde en menig stormen heeft doorstaan. Dit schip is net als de romp van de draak (schijnbaar) vergaan. De draak die ooit was, is niet meer. Zijn staart ligt er roerloos bij en zijn lijf is verdwenen en vinden we dus (schijnbaar) niet meer terug in de horoscoop. Alleen de kop is als energie in het aardse (als een soort ‘spookbeeld’) nog springlevend.
Astrologen hebben het geluk dat zij zowel de kop als de staart kunnen aanwijzen in de horoscoop! In die zin functioneert de horoscoop als een oude kaart die de plek markeert waar het schip is gezonken en waar het anker zich bevindt. Of met andere woorden: waar de verslagen (getemde) draak zich ophoudt.
Voor mij valt alles ineens op zijn plek! Ik zie het ineens voor me! Ook hier ligt er weer veel informatie besloten in de mythe van de draak. Ooit wilde demonen de hemel bestormen maar de held stak daar een stokje voor. Hij stak de draak in zijn staart en mogelijk ook in het hart (gesymboliseerd door de Zon). Zijn staart raakte als het ware verlamd, maar zijn kop (symboliseert het verstandelijk denken) bleef leven. Het is naar mijn mening de bedoeling dat wij de ‘gedode’ of misschien beter gezegd ‘beteugelde’ draak, want de draak is volgens mij helemaal niet dood, weer gaan wekken. De staart staat voor de gevoelsbeleving en houdt de geest van het verleden vast. Maar in de staart bevinden zich tegelijkertijd ook de ‘demonen’ uit het verleden. En het zijn juist deze demonen die we moeten toelaten tot ons bewustzijn en om het in spirituele termen uit te drukken: naar het licht moeten brengen. Pas als de drakenstaart uit de modder wordt getrokken, kan de draak weer leren vliegen (in sprookjes kunnen draken immers vliegen!).
De Zuidknoop zouden we ook kunnen vergelijken met het anker van een schip. Het houdt ons op onze plek en zorgt ervoor dat we niet op drift slaan. En dan vooral wanneer het anker is uitgegooid. Maar net zoals bij een anker, kan de Zuidknoop een soort remmend effect hebben. Wanneer het schip immers te lang voor anker ligt worden er ook geen nieuwe avonturen meer beleefd.
Dit alles is voor mij de bevestiging van de astrologische theorie dat de Zuidknoop (drakenstaart) staat voor het oude ingesleten, herkenbaar patroon. Het bevat mechanismes waar we op terug kunnen vallen, die vertrouwd aanvoelen. De Zuidknoop (de staart) geeft balans (dieren gebruiken hun staart om evenwicht te bewaren, als stabilisator. Bij mensen dient het stuitje nog steeds als een soort bumper voor de wervels, bij het gaan zitten. Tevens gebruiken dieren hun staart om hun gemoedstoestand te communiceren).
Met betrekking tot het duiden: kort door de bocht zouden de maansknopen astrologen informatie geven over waar we vandaan komen (aangegeven door de staart) en waar we naar toe bewegen (aangegeven door de kop). De Zuidknoop hoort dan bij het verleden en wordt vaak geduid als iets dat we achter ons zouden moeten laten. Van deze kwestie is inderdaad sprake (als we even bij het beeld van het anker blijven): als het anker nooit meer zou worden opgehesen, waardoor het schip op één plek zal blijven liggen. Of: wanneer de staart afgehakt en functieloos en gemummificeerd door de aarde verborgen wordt gehouden (gedurende de tijd wordt opgenomen door de aarde). Echter, we slaan de plank volgens mij volledig mis wanneer we ongenuanceerd zeggen dat we het anker niet meer nodig hebben. We dienen het ‘zware’ geval immers mee te nemen op onze reis en zo ook de belevenissen van de plek waar we voor anker lagen als schatten in ons bewustzijn te bewaren. Dat is volgens mij de boodschap van de drakenstaart. We moeten hem meenemen op ons avontuur en als buffer inzetten om op te kunnen terugvallen. In die zin dient de energie die gepaard gaat met de Zuidknoop als middel om verankert te blijven.
Alleen in de kop leven blijkt uiteindelijk niet de oplossing. De kop wil vooruit. Maar hoe harder hij trekt, hoe wilder hij briest, hoe meer vuur hij spuwt, hoe meer hij zichzelf verstikt. Hij zit als het ware in de wurggreep, hij wordt aan de lijn gehouden. En zo raakt de kop gestrest en hevig gefrustreerd. De staart beweegt niet mee en de draak kan niet vliegen.
Enerzijds wijst de kop van de draak (de Noordknoop) ons de weg naar het andere eind van de wereld. Weg van de demonen en de kwelgeesten uit het verleden. Hij toont ons een uitweg, de weg naar buiten. Hij zegt: “laten we verstandig zijn en het gewoon ergens anders opnieuw proberen. Volg mij, ik weet een betere manier om te kunnen overleven. Laten we onder andere omstandigheden een nieuw avontuur ervaren.” Dit is dan ook wat we in het echte leven proberen. We volgen de kop, althans dat is onze drijfkracht, maar die zit vast en daardoor kunnen we niet echt weg…
De draak is verslagen. De draak is zijn staart verloren en de kop is op drift geslagen. In dit beeld ligt voor mij de betekenis van de knopen besloten. Wij doen er goed aan om de staart als anker, als schat, opnieuw op te graven, te bevrijden van demonen en aan boord te hijsen van ons huidige leven (ons leven, gesymboliseerd door de horoscoop = de romp). We doen er goed aan om de staart mee te nemen op onze reis zodat we werkelijk nieuwe avonturen kunnen beleven. We doen er goed aan om te vertrouwen op de staart als buffer, als anker wanneer we bij een nieuw land willen aanmeren. We doen er goed aan om de kop in de wind te gooien, eindelijk de teugels los te laten en als een ware Odysseus te gaan zeilen…
*W. Simmers geeft interessante achtergrond informatie in zijn boek en een mooie uitleg over het knopenthema. Hoewel ik het anders omschrijf en er misschien in ‘beeldentaal’ een andere draai aangeef, inspireerde zijn verhaal mij tot het schrijven van het bovenstaande.